Runway là gì? Bí mật “Đường băng sinh mệnh” quyết định sự sống còn của Startup

Trong thế giới khởi nghiệp đầy khốc liệt, có một thống kê đau lòng: 29% startup thất bại vì cạn kiệt tiền mặt trước khi kịp tìm ra mô hình kinh doanh có lãi. Trong bối cảnh đó, Runway (Đường băng) không chỉ là một thuật ngữ tài chính, mà là chiếc đồng hồ đếm ngược sinh tử của mọi doanh nghiệp.

Vậy thực chất Runway là gì? Làm thế nào để tính toán và kéo dài đường băng để con tàu doanh nghiệp kịp cất cánh trước khi lao xuống vực?

1. Runway là gì? (Cash Runway)

Hãy tưởng tượng doanh nghiệp của bạn là một chiếc máy bay đang tăng tốc trên đường băng để chuẩn bị cất cánh. Để bay lên được (tức là đạt điểm hòa vốn hoặc có lợi nhuận), máy bay cần một độ dài đường băng nhất định. Nếu hết đường băng mà máy bay chưa cất cánh, nó sẽ đâm sầm vào tường (phá sản).

Trong tài chính, Runway (hay Cash Runway) là khoảng thời gian (thường tính bằng tháng) mà doanh nghiệp còn có thể duy trì hoạt động với số tiền mặt hiện có, giả sử rằng doanh nghiệp chưa tạo ra thêm doanh thu hoặc không gọi thêm được vốn.

Nói đơn giản: Runway cho biết doanh nghiệp của bạn còn vận hành được bao nhiêu tháng.

2. Mối quan hệ mật thiết giữa Runway và Burn Rate

Để tính được Runway, bạn bắt buộc phải hiểu một khái niệm đi kèm: Burn Rate (Tốc độ đốt tiền). Đây là số tiền mặt ròng mà doanh nghiệp chi tiêu mỗi tháng để duy trì hoạt động.

Công thức tính Runway cực kỳ đơn giản:

Ví dụ thực tế:

Startup của bạn vừa gọi vốn được 2 tỷ đồng (Cash Balance).

Mỗi tháng, sau khi trừ đi doanh thu ít ỏi, bạn phải chi trả lương, thuê văn phòng, marketing… tổng cộng là 200 triệu đồng (Burn Rate).

Runway = 2 tỷ / 200 triệu = 10 tháng.

Điều này có nghĩa là bạn chỉ còn đúng 10 tháng để làm một trong hai việc:

1. Tăng doanh thu để bù đắp chi phí (Hạ Burn Rate về 0).

2. Gọi thêm vòng vốn mới.

Nếu sang tháng thứ 11 mà chưa làm được 1 trong 2 điều trên, doanh nghiệp sẽ “chết”.

3. Tại sao Runway lại quan trọng đến thế?

Đối với Founder và CEO, Runway không chỉ là một con số, nó là thước đo áp lực và đòn bẩy đàm phán.

a. Xác định thời điểm gọi vốn (Fundraising Timing)

Quy tắc vàng trong giới đầu tư mạo hiểm (Venture Capital): Đừng bao giờ đi gọi vốn khi bạn đã cạn tiền.

Quá trình gọi vốn thường mất từ 3 – 6 tháng. Nếu Runway của bạn chỉ còn 2 tháng, bạn sẽ rơi vào thế “chó cùng rứt giậu”. Nhà đầu tư sẽ ép giá trị công ty (Valuation) xuống thấp vì họ biết bạn đang tuyệt vọng. Runway dài giúp bạn tự tin đàm phán ở thế cửa trên.

b. Quản trị tâm lý và Chiến lược

Biết rõ Runway giúp CEO đưa ra các quyết định sáng suốt thay vì hoảng loạn.

• Nếu Runway > 18 tháng: Bạn có thể tập trung vào R&D, thử nghiệm sản phẩm mới và tăng trưởng dài hạn.

• Nếu Runway < 6 tháng: Chế độ “thắt lưng buộc bụng” (Survival Mode) được kích hoạt. Mọi chi phí không tạo ra doanh thu ngay lập tức phải bị cắt giảm.

4. Runway bao nhiêu là đủ an toàn?

Không có con số cố định, nhưng theo kinh nghiệm của các quỹ đầu tư lớn như Y Combinator hay Andreessen Horowitz:

• 18 – 24 tháng: Là mức lý tưởng cho các startup giai đoạn đầu (Seed/Series A). Khoảng thời gian này đủ để bạn xây dựng sản phẩm, tìm kiếm thị trường (Product-Market Fit) và chuẩn bị cho vòng gọi vốn tiếp theo.

• 12 tháng: Là mức “báo động vàng”. Bạn cần bắt đầu lên kế hoạch gọi vốn ngay lập tức.

• Dưới 6 tháng: Là mức “báo động đỏ”. Doanh nghiệp đang ở ranh giới sinh tử.

5. 4 Chiến thuật để kéo dài Runway (Extend the Runway)

Khi thấy đường băng sắp hết mà máy bay chưa cất cánh, phi công (CEO) phải làm gì? Dưới đây là 4 cách để “mua” thêm thời gian:

Cách 1: Cắt giảm chi phí (Cut Burn Rate)

Đây là cách nhanh nhất nhưng đau đớn nhất. Hãy rà soát lại báo cáo tài chính:

• Cắt giảm nhân sự không hiệu quả.

• Chuyển từ thuê văn phòng sang làm việc từ xa (Remote).

• Cắt giảm ngân sách Marketing không mang lại chuyển đổi (ROI thấp).

• Mục tiêu: Giảm mẫu số trong công thức tính Runway.

Cách 2: Tăng doanh thu (Increase Revenue)

Tập trung toàn lực vào Sales. Có thể áp dụng các chiến thuật thu tiền trước như:

• Bán gói membership dài hạn (thu tiền 1 năm thay vì từng tháng).

• Khuyến mãi lớn để xả hàng tồn kho thu tiền mặt về (Cash is King).

Cách 3: Tối ưu hóa khoản phải thu & phải trả

• Với khách hàng: Thúc giục thu hồi công nợ nhanh hơn.

• Với nhà cung cấp: Đàm phán xin giãn nợ, trả chậm thêm 30-45 ngày.

  Điều này không làm tăng lợi nhuận nhưng làm tăng lượng tiền mặt trong tay, giúp kéo dài sự sống.

Cách 4: Gọi vốn bắc cầu (Bridge Round)

Nếu chưa đủ điều kiện để gọi một vòng vốn lớn, hãy cân nhắc vay chuyển đổi (Convertible Note) từ các nhà đầu tư hiện tại hoặc vay ngân hàng để có một khoản tiền nhỏ, đủ để duy trì qua giai đoạn khó khăn.

Kết luận

Trong quản trị tài chính doanh nghiệp khởi nghiệp, lợi nhuận là tương lai, nhưng Runway là hiện tại. Một ý tưởng tỷ đô vẫn có thể chết yểu nếu Runway chỉ còn 1 tháng.

Là một người thuyền trưởng, nhiệm vụ tối thượng của bạn là luôn giữ mắt nhìn vào chỉ số Runway. Đừng để sự lạc quan về sản phẩm làm lu mờ thực tế về dòng tiền. Hãy luôn chuẩn bị sẵn một “đường băng” đủ dài để doanh nghiệp có đà cất cánh vươn xa. Và nếu bạn muốn trang bị cho mình trọn bộ kỹ năng Quản trị tài chính doanh nghiệp trước khi khởi sự kinh doanh thì đừng ngại đăng ký khoá học “Quản trị tài chính toàn diện” được CFC Vietnam thiết kế riêng cho các CEO/CFO sme nhé!

CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN QUẢN TRỊ & TÀI CHÍNH VIỆT NAM

Trụ sở chính: Lô 02 C4/NO, Khu đô thị Nam Trung Yên, Phường Yên Hòa, thành phố Hà Nội, Việt Nam

Hotline: 0823.71.3456

Email: tuvantaichinh@cfcvietnam.vn