Mỹ Áp Thuế Đối Ứng 46% Lên Hàng Hóa Việt Nam: Thách Thức Và Cơ Hội Song Hành

   Ngày 2/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp thuế đối ứng lên hàng hóa từ nhiều nền kinh tế, trong đó Việt Nam chịu mức cao nhất – 46%. Ngay sau đó, Việt Nam đã bắt tay vào nghiên cứu các đối sách phù hợp. PGS.TS Trần Đình Thiên nhận định: “Trong nguy luôn có cơ, quan trọng là cách chúng ta xoay chuyển tình thế.”

Thuế 46%: Cú sốc lớn nhưng cần bình tĩnh đánh giá
Mức thuế 46% mà Mỹ áp lên hàng hóa Việt Nam nằm trong nhóm cao nhất, gây xáo trộn không nhỏ trên thị trường toàn cầu. Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, đây là một cú sốc mạnh, nhưng không nên vội vàng hoảng loạn. Ông nhấn mạnh hai điểm cần xem xét:
– Ý nghĩa thực tế của mức thuế: Dù nghe có vẻ nghiêm trọng, mức thuế này không áp dụng đồng loạt cho mọi mặt hàng mà chỉ nhắm đến các sản phẩm bị cho là ảnh hưởng an ninh kinh tế Mỹ, bán phá giá, hoặc có linh kiện từ Trung Quốc (như thép, nhôm, pin mặt trời, dệt may). Do đó, tác động thực tế cần được phân tích kỹ lưỡng để tránh tâm lý hoang mang không cần thiết.
– Tính linh hoạt: Đây là thuế đối ứng, nghĩa là có thể thay đổi tùy vào phản ứng và đàm phán của Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam đã giảm thuế nhập khẩu một số mặt hàng từ Mỹ để xoa dịu tình hình và dự kiến tiếp tục thương thảo.

TS. Lê Duy Bình bổ sung rằng mức thuế này vượt dự đoán của nhiều chuyên gia, phản ánh ý định của ông Trump nhằm giảm thâm hụt thương mại với các nước. Điều này khiến hàng hóa Việt Nam trở nên đắt đỏ hơn khi vào Mỹ, làm giảm sức cạnh tranh so với các quốc gia chịu thuế thấp hơn.

Tác động đến FDI và kinh tế Việt Nam
Mức thuế 46% có thể ảnh hưởng đến dòng vốn FDI – động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế Việt Nam. PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng cần đánh giá kỹ tác động lên khu vực FDI, vốn đóng góp lớn vào xuất khẩu. Dù ngắn hạn có thể bất lợi, ông tin rằng sự dịch chuyển kinh tế toàn cầu cũng mở ra cơ hội mới nếu Việt Nam ứng phó khéo léo.

TS. Lê Duy Bình nhận định ông Trump muốn kéo một số dòng vốn FDI về Mỹ hoặc các nước lân cận, đặc biệt trong các ngành như chip, ô tô. Tuy nhiên, không phải mọi dòng vốn đều rút đi. Việt Nam vẫn có lợi thế cạnh tranh nhờ ổn định chính trị, kinh tế vĩ mô vững chắc, cơ sở hạ tầng cải thiện, và chi phí nhân công thấp hơn nhiều nước như Mỹ, Brazil hay Mexico. Để duy trì sức hút FDI, Việt Nam cần tiếp tục cải cách môi trường đầu tư và phát huy những điểm mạnh sẵn có.

GDP 8% giữa “cơn bão” thuế: 3 chìa khóa vàng
Ngày 3/4, tại cuộc họp về thuế mới, Thủ tướng Việt Nam khẳng định không thay đổi mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, dù xuất nhập khẩu – động lực chính – bị ảnh hưởng. Các chuyên gia đề xuất ba giải pháp then chốt:

1. Đẩy mạnh các động lực khác: TS. Lê Duy Bình nhấn mạnh khi xuất khẩu sang Mỹ (chiếm 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2024) gặp khó, cần tăng cường đầu tư tư nhân, tiêu dùng nội địa và đầu tư công để bù đắp.
2. Duy trì xuất khẩu bằng lợi thế cạnh tranh: Các ngành như da giày, thủy sản, nông sản nhiệt đới, đồ gỗ vẫn có sức mạnh riêng. Doanh nghiệp cần thích nghi, nâng cao năng lực để giữ vững thị trường Mỹ và mở rộng sang EU, Trung Quốc, ASEAN, Nhật Bản, Mỹ Latinh.
3. Tận dụng cơ hội dài hạn: PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng thuế 46% là áp lực buộc Việt Nam điều chỉnh mô hình tăng trưởng, giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất và thúc đẩy khu vực tư nhân trở thành động lực chính.

7 ngày đàm phán: Bình tĩnh là yếu tố quyết định
Sắc thuế 46% sẽ có hiệu lực từ 9/4, để lại cho Việt Nam 7 ngày thương thảo. TS. Lê Duy Bình khuyến nghị cần thận trọng, tránh phản ứng vội vàng. Ông tin rằng quyết sách của Mỹ có thể thay đổi tùy đàm phán, trong khi kinh tế Việt Nam vẫn giữ nền tảng vững chắc: đầu tư công ổn định, niềm tin nhà đầu tư trong nước cao, và tiềm năng tăng trưởng vẫn lớn.

PGS.TS Trần Đình Thiên kết luận: “Trong ngắn hạn, thị trường toàn cầu sẽ biến động, nhưng Việt Nam đang là điểm đến đầu tư tích cực. Nếu tận dụng tốt, đây không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để phát triển bền vững hơn.”

Nguồn: cfcvietnam.vn